Nieodzyskanie wynagrodzenia za wykonaną usługę zdarzyło się chyba każdemu przedsiębiorcy. Pomimo co raz lepszych narzędzi do weryfikacji kontrahentów nie można wszystkiego przewidzieć. Standardem jest zapłata dopiero po wykonanej pracy, co zawsze jest sytuacją ryzykowną. Pomijam fakt kosztów i trudności w postępowaniu windykacyjnym przed sądem. Najgorsze niestety jest to, że po wygranej sprawie może okazać się, że klient jest całkowicie niewypłacalny, a zatem nic nie odzyskamy. Prawo na szczęście umożliwia takiemu pokrzywdzonemu przedsiębiorcy zaliczyć wierzytelność nieosiągalną w koszt uzyskania przychodu. Oczywiście taka opcja istnieje pod pewnymi warunkami, a mianowicie nieściągalność wierzytelności musi być odpowiednio udokumentowana, tzn. być potwierdzona (i) postanowieniem komornika o umorzeniu postępowania z powodu braku majątku dłużnika, lub (ii) postanowieniem Sądu o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości z uwagi na brak majątku dłużnika potrzebnego na pokrycie kosztów postępowania lub na podstawie kilku innym postanowień Sądu kończących postępowanie upadłościowe, lub (iii) protokołem sporządzonym przez wierzyciela, w którym stwierdzi on zgodnie z prawdą, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od niewyegzekwowanej należności. Bardzo ważnym jest, że uznanie nieściągalnych wierzytelności za koszty uzyskania przychodu nie może dotyczyć wierzytelności przedawnionych lub wierzytelności, które uprzednio nie zostały zaliczone do przychodów należnych.

Na podstawie powyższych zasad, do kosztów uzyskania przychodu można zaliczyć wierzytelności nieściągalne w kwocie netto. Jeżeli chodzi o kwotę podatku VAT, to przedsiębiorca może skorygować fakturę zgodnie z art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług. W tym wypadku wystarczy uprawdopodobnić nieściągalność wierzytelności, co następuje przede wszystkim w przypadku gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Przedmiotowe czynności znacznie zmniejszą stratę powstałą przez nieuczciwego kontrahenta, dlatego należy o nich pamiętać. Pomoc dobrego prawnika zmniejszy ryzyko wystąpienia takiej straty.