Poczynając od 2016 r. odsetki są bardzo różnie uregulowane w polskim systemie prawa. Poprawne sformułowanie żądania w postępowaniu cywilnym ma ogromny wpływ na wielkość zasądzonej realnie kwoty. Sam charakter zadłużenia również wpływa na ustalenie zasad automatycznego powiększania się należności. Poniżej przedstawiam tabelę obecnie obowiązujących odsetek:
Nazwa |
Zastosowanie | Wysokość |
Ustawowe |
Jeśli ich wysokość nie jest inaczej określona. Dotyczy wszystkich podmiotów |
Suma stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych (obecnie 5%) |
Ustawowe w transakcjach handlowych (w przypadku dłużnika będącego podmiotem publicznym mogą być inne terminy zapłaty) |
Opóźnienie terminu zapłaty w związku z transakcją handlową. Dotyczą transakcji między przedsiębiorcami |
Suma stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 8 punktów procentowych (obecnie 9,5%) |
Za opóźnienie |
W przypadku opóźnienia spełnienia świadczenia pieniężnego |
Suma stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych (obecnie 7%) |
Zwykła stawka | Mają zastosowanie przy zaległościach podatkowych |
Suma 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim, i 2%, z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8% (obecnie 8%) |
Obniżona stawka |
1) złożenia prawnie skutecznej korekty deklaracji, nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia upływu terminu do złożenia deklaracji;
2) zapłaty zaległości podatkowej w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty. |
50% zwykłej stawki odsetek za zwłokę |
Podwyższona stawka | 1) zaniżenia zobowiązania podatkowego, zawyżenia kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku ujawnionych przez organ podatkowy w toku kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego,
2) korekty deklaracji: a) złożonej po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, a w przypadkach gdy nie stosuje się zawiadomienia – po zakończeniu kontroli podatkowej, b) dokonanej w wyniku czynności sprawdzających 3) ujawnienia przez organ podatkowy w toku czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego niezłożenia deklaracji, mimo ciążącego obowiązku oraz braku zapłaty podatku |
150% zwykłej stawki odsetek za zwłokę |
Maksymalne cywilne i handlowe |
Jeśli taka wysokość została ustalona lub ich wysokość przekracza maksymalną stawkę |
Nie mogą przekraczać w stosunku rocznym dwukrotności wysokości odsetek odpowiednio ustawowych lub za opóźnienie |
Od nieopłaconych składek |
Od nieopłaconych w terminie składek
*nie nalicza się jeśli ich wysokość nie przekraczałaby wysokości 6,60 zł |
Na zasadach określonych dla zaległości podatkowych |