Kary administracyjne to rodzaj sankcji nakładanych przez organy administracyjne na obywateli i osoby prawne, na skutek niedopełnienia ciążących na nich obowiązków lub też naruszenia obowiązków wynikających z przepisów prawa. Kary administracyjne, w zależności od podstawy prawnej ich nałożenia, mogą mieć bardzo zróżnicowaną wysokość. Nieraz są to kwoty, których zapłata nastręcza problemów lub też zwyczajnie nie zgadzamy się z nałożoną karą. Co zrobić w takim przypadku? Jakie są konsekwencje niezapłacenia kary administracyjnej? Czy zawsze karę administracyjną trzeba płacić już po otrzymaniu pierwszej decyzji o jej nałożeniu? Jakie działania podejmuje organ administracyjny w przypadku braku zapłaty kary?
Przeczytaj również: Co to jest administracyjna kara pieniężna?
Czy można się odwołać od kary administracyjnej?
Samo nałożenie kary pieniężnej nie musi jeszcze oznaczać, że koniecznie musimy ją zapłacić. Wiele osób słusznie zadaje pytanie, czy można się odwołać od kary administracyjnej? Odpowiedź na tak zadane pytanie musi być pozytywna. Kary administracyjne nakładane są w drodze decyzji administracyjnych, od których co do zasady, przysługuje odwołanie.
Prawo do wniesienia odwołania, zgodnie z KPA, przysługuje m.in. stronie, a więc w tym wypadku podmiotowi, na który nałożona została administracyjna kara pieniężna. Odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji o nałożeniu administracyjnej kary pieniężnej do organu wyższej instancji, za pośrednictwem organu, który nałożył karę pieniężną. Odwołanie w trybie administracyjnym jest bezpłatne.
W przypadku gdy organ II instancji nie uwzględni naszego odwołania, nie zamyka to jeszcze drogi zaskarżenia decyzji o nałożeniu kary administracyjnej. W takim wypadku mamy prawo wnieść skargę do właściwego miejscowo Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego i wszcząć postępowanie sądowo-administracyjne.
Jakie są konsekwencje niezapłacenia administracyjnej kary pieniężnej?
Jeżeli kara została nałożona i nie odwołaliśmy się od niej lub wyczerpaliśmy drogę administracyjną oraz sądowo-administracyjną, decyzja o nałożeniu kary administracyjnej staje się prawomocna, a w efekcie musimy liczyć się z obowiązkiem zapłaty kary. Nie każdy jednak ma możliwości lub chęci zapłacenia kary administracyjnej. Jakie są skutki prawne braku zapłaty kary administracyjnej? Sankcje za brak zapłaty kary administracyjnej są dość daleko idące, ponieważ uprawniają organ administracyjny do wszczęcia postępowania egzekucyjnego w administracji.
Warto jednak pamiętać, że niezapłacenie kary administracyjnej nie wywoła żadnych negatywnych skutków, jeżeli doszło do przedawnienia kary administracyjnej pieniężnej. Kiedy przedawnia się kara administracyjna? Zgodnie z art. 189g § 3 KPA administracyjna kara pieniężna nie podlega egzekucji, jeżeli upłynęło pięć lat od dnia, w którym kara powinna być wykonana. Oznacza to, że po upływie tego okresu, co do zasady, nie powinniśmy przejmować się już administracyjną karą pieniężną, organ administracji nie będzie mógł jej bowiem skutecznie ściągnąć.
Czy niezapłacenie kary administracyjnej prowadzi do postępowania egzekucyjnego?
Postępowanie egzekucyjne w przypadku niezapłacenia kary to skuteczna forma wyegzekwowania kary administracyjnej od osoby, która uchyla się od obowiązku jej zapłaty. Egzekucja kary administracyjnej opiera się o przepisy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Wszczęcie egzekucji w administracji rozpoczyna się wraz z doręczeniem zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego lub doręczeniem dłużnikowi zajętej wierzytelności zawiadomienia o zajęciu wierzytelności, lub innego prawa majątkowego, jeżeli to doręczenie nastąpiło przed doręczeniem zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego. Postępowanie egzekucyjne prowadzić będzie wyznaczony do tego organ administracyjny.
W postępowaniu egzekucyjnym dotyczącym opłaty sankcyjnej stosuje się egzekucję:
- z pieniędzy;
- wynagrodzenia za pracę;
- ze świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego, a także z renty socjalnej;
- z rachunków bankowych;
- z innych wierzytelności pieniężnych;
- z praw z instrumentów finansowych w rozumieniu przepisów o obrocie instrumentami finansowymi, zapisanych na rachunku papierów wartościowych lub innym rachunku, oraz z wierzytelności z rachunku pieniężnego służącego do obsługi takich rachunków;
- z papierów wartościowych niezapisanych na rachunku papierów wartościowych;
- z praw majątkowych zarejestrowanych w rejestrze akcjonariuszy;
- z weksla;
- z autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz z praw własności przemysłowej;
- z udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością;
- z pozostałych praw majątkowych;
- z ruchomości;
- z nieruchomości.
Z uwagi na fakt, iż egzekucja administracyjna jest najbardziej dotkliwym sposobem zaspokojenia wierzyciela, postępowanie egzekucyjne jest sformalizowane i poddane kontroli sądu administracyjnego. Naruszenie zasad w nim określonych stanowi podstawę do złożenia przez zobowiązanego m.in. zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej, skargi na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego lub egzekutora oraz na przewlekłość postępowania egzekucyjnego.
Zobowiązanemu przysługuje prawo wniesienia do wierzyciela, za pośrednictwem organu egzekucyjnego, zarzutu w sprawie egzekucji administracyjnej, a podstawą zarzutu w sprawie egzekucji administracyjnej jest m. in.: nieistnienie obowiązku, błąd co do zobowiązanego, brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia, jeżeli jest wymagane, czy też wygaśnięcie obowiązku w całości albo w części. Zarzut w sprawie egzekucji administracyjnej wnosi się nie później niż:
- w terminie 30 dni od dnia wyegzekwowania w całości obowiązku, kosztów upomnienia i kosztów egzekucyjnych;
- do dnia wykonania w całości obowiązku o charakterze niepieniężnym lub zapłaty w całości należności pieniężnej, odsetek z tytułu niezapłacenia jej w terminie, kosztów upomnienia i kosztów egzekucyjnych;
- w terminie 7 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego w całości albo w części.
W przypadkach wskazanych w ustawie na rozstrzygnięcie i zajmowane przez organ egzekucyjny lub wierzyciela stanowisko w sprawach dotyczących postępowania egzekucyjnego wydane w formie postanowienia służy zażalenie. Zażalenie wnosi się do organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał zaskarżone postanowienie, w terminie 7 dni od dnia doręczenia lub ogłoszenia postanowienia. Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje postępowania egzekucyjnego. Organ egzekucyjny lub organ odwoławczy może jednak w uzasadnionych przypadkach wstrzymać postępowanie egzekucyjne do czasu rozpatrzenia zażalenia.
Ponadto zobowiązanemu przysługuje skarga na czynność egzekucyjną organu egzekucyjnego, a podstawę tej skargi jest:
- dokonanie czynności egzekucyjnej z naruszeniem ustawy;
- zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego, w ramach którego dokonano czynności egzekucyjnej.
Skargę na czynność egzekucyjną wnosi się do organu egzekucyjnego, który dokonał tej czynności, nie później niż w terminie 7 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu odpisu dokumentu stanowiącego podstawę dokonania zaskarżonej czynności egzekucyjnej. Na postanowienie w sprawie skargi na czynność egzekucyjną przysługuje zażalenie. Wniesienie skargi na czynność egzekucyjną nie wstrzymuje dalszej realizacji środka egzekucyjnego, w ramach którego dokonano zaskarżonej czynności egzekucyjnej. W uzasadnionych przypadkach organ egzekucyjny lub organ sprawujący nadzór może z urzędu wstrzymać dalszą realizację tego środka egzekucyjnego do dnia, w którym postanowienie w sprawie skargi na czynność egzekucyjną stanie się ostateczne.
Zwalczanie decyzji o wymierzeniu administracyjnej kary pieniężnej, jak i obrona zobowiązanego do jej zapłacenia w postępowaniu egzekucyjnym, jest działaniem skomplikowanym i wymagającym wiedzy oraz doświadczenia. Kancelaria posiada unikatowe wiedzę oraz doświadczenie w zakresie zwalczania opłat sankcyjnych, jak i ich egzekucji, wymierzonych na podstawie ustawy o środkach ochrony roślin lub ustawy o nasiennictwie
Trzeba również zwrócić uwagę, że od niezapłaconej w terminie kary, organ administracyjny naliczy odsetki za opóźnienie. W zależności od tego ja długi czas upłynął od uprawomocnienia się decyzji o nałożeniu kary do jej faktycznej zapłaty, odsetki mogą urosnąć do niemałej kwoty. Możliwość nałożenia odsetek to swoista kara za nieuregulowanie kary administracyjnej. Skontaktuj się z ekspertem! Kancelaria radcy prawnego w Warszawie jest do twojej dyspozycji.